Fort 52 1/2 S „Sidzina”

Historia fortu

Fort pancerny główny 52 1/2 Skotniki – Sidzina to dwa prawie bliźniacze forty: N (północny) i S (południowy), które  powstały wg projektu inżyniera wojskowego Cesarskiej Królewskiej Armii, Emila Gołogórskiego (późniejszego generała WP) w latach 1897-1898. 

Forty miały za zadanie obronę przed natarciem od południowego zachodu, wzdłuż drogi Kraków – Oświęcim. Oba forty łączyła kryta droga prowadząca na dziedziniec bloku schronowo – bojowego. Funkcję obronną stanowiły wieże pancerne oraz stanowiska piechoty. Dziedziniec był dodatkowo zabezpieczony bramą i schronem – wartownią. Każdy z fortów wyposażony był w trzy ruchome wieże: dwie strzelnicze, wyposażone w działa kalibru 800 mm i jedną, będącą stanowiskiem do obserwacji i kierowania ogniem. Do dnia dzisiejszego, w Forcie „Sidzina” zachowały się owe wieże, z oryginalnymi oznaczeniami producenta oraz częścią ich wyposażenia w postaci blaszanych podestów – stanowią one jedne z ostatnich istniejących elementów tego typu.

 

Fort pancerny główny 52 1/2 Skotniki – Sidzina jest wpisany w Rejestr Zabytków woj. małopolskiego pod nr: A834.

Przynależy do południowej pętli historyczno-krajoznawczego szlaku Twierdzy Kraków.  Jest to jeden z obiektów obronnych XIX wiecznej austriackiej fortyfikacji otaczającej Kraków.

 

Historię Fortu „Sidzina” opowiada ekspert w dziedzinie dawnych fortyfikacji wojskowych oraz pasjonat odbudowy dawnej Twierdzy Kraków –  dr inż. arch. Krzysztof Wielgus

 

Dr Krzysztof Wielgus jest członkiem m.in. Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa. Zaangażował się w ochronę, rewaloryzację i adaptację dawnych dzieł inżynierii, zabytków fortyfikacji, przemysłu i komunikacji na terenie Krakowa, Małopolski, Zamościa i Ziemi Przemyskiej. Aktywnie działa na rzecz odnowy i adaptacji kilkudziesięciu obiektów dawnej Twierdzy Kraków.

Jest również autorem i współautorem kilkudziesięciu artykułów i książek na temat historii fortyfikacji, teorii i zasad konserwacji, adaptacji zabytków architektury obronnej i zespołów poprzemysłowych, ochrony i konserwacji dzieł techniki oraz historii lotnictwa.

Więcej ->

 

Krzysztof Wielgus